I. GİRİŞ
a. Konunun önemi
b. Diş beyazlatmanın popülerliği ve yaygınlığı
II. DİŞ BEYAZLATMA YÖNTEMLERİ
a. Diş beyazlatmanın farklı yöntemleri ve bunların nasıl çalıştığı
b. Diş beyazlatmanın dezavantajları
III. DİŞ BEYAZLATMANIN OLASI RİSKLERİ
a. Diş hassasiyeti
b. Diş eti hassasiyeti
c. Ağız yaraları
d. Bleaching materyallerinin aşındırıcı olması
e. Yanlış uygulama sonucu dişlerde renk değişiklikleri
IV. DİŞ BEYAZLATMA YÖNTEMLERİ VE RİSKLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ
a. Risklerin azaltılması için yapılacaklar
b. Hangi kişilerin diş beyazlatmadan kaçınması gerektiği
V. SONUÇ
a. Diş beyazlatmanın faydaları ve zararları arasındaki denge
b. Diş beyazlatmadan önce yapılması gerekenler ve sonrasında dikkat edilmesi gerekenler
I. GİRİŞ
a. Konunun önemi
Günümüzde birçok insan dişlerinin renginden şikayetçidir. Bunun nedeni elbette estetik kaygılardır. Daha beyaz dişler, daha estetik ve güzel gülüşler demektir.
Dişlerin rengini açmak için diş beyazlatma (Bleaching) uygulaması yapmak gerekir. Hastalar, bu uygulamanın olası zararları yüzünden kaygı duyarlar. Peki diş beyazlatmak gerçekten zararlı mıdır?
b. Diş beyazlatmanın popülerliği ve yaygınlığı
Son yıllarda diş beyazlatma popülerlik kazanmış ve yaygınlaşmıştır. İnsanlar daha beyaz ve parlak dişlere sahip olmanın estetik görünümüne olan ilgileri nedeniyle bu prosedürü tercih etmektedirler.
Diş beyazlatmanın popülerliği birkaç faktöre dayanmaktadır. Bunlardan ilki, medyanın etkisi ve güzellik standartlarının değişmesidir. Televizyon, sinema ve sosyal medya gibi platformlarda, beyaz ve sağlıklı dişlere sahip olan kişilerin yaygın olarak görünmesi, insanların dişlerinin renk tonunu iyileştirmeye yönelik bir talep oluşturmuştur.
Diş beyazlatma yöntemlerinin gelişmesi ve daha etkili olması da popülerliğin artmasında önemli bir faktördür. Önceden sadece diş hekimleri tarafından uygulanan profesyonel beyazlatma yöntemleri, günümüzde birçok farklı seçenek sunmaktadır. Evde kullanılan beyazlatma kitleri, diş beyazlatma kalemleri ve diş hekimi ofisinde yapılan lazer beyazlatma gibi seçenekler, insanların bu prosedürü daha kolay ve erişilebilir hale getirmiştir.
Diş beyazlatmanın yaygınlığına gelince, birçok ülkede popüler bir prosedür haline gelmiştir. Özellikle Batı ülkelerinde ve büyük şehirlerde, insanların diş beyazlatma talebi oldukça yüksektir. Diş hekimleri, birçok hasta tarafından diş beyazlatma talepleri aldıklarını bildirmektedir.
II. DİŞ BEYAZLATMA YÖNTEMLERİ
Diş beyazlatma yöntemleri, profesyonel ve evde kullanılan olmak üzere iki ana kategoriye ayrılır. Profesyonel beyazlatma yöntemleri, bir diş hekimi tarafından klinik ortamında uygulanırken, evde beyazlatma yöntemleri ise kişinin evde kendisi uygulayabileceği yöntemlerdir.
a. Diş beyazlatmanın farklı yöntemleri ve bunların nasıl çalıştığı
1)Profesyonel diş beyazlatma: Diş hekimi kliniğinde uygulanan beyazlatma yöntemleridir. Genellikle lazer veya ışık kullanılarak yapılırlar ve hızlı sonuçlar verirler. Profesyonel beyazlatma yöntemleri, diğer yöntemlere göre daha etkilidir ancak daha pahalıdır.
2)Evde kullanılan diş beyazlatma kitleri: Kişinin evde kendisi uygulayabileceği beyazlatma kitleridir. Bu kitler, diş hekimleri tarafından reçete edilebilir veya eczanelerden satın alınabilir. Kitler genellikle bir jelin bir diş plakası veya şeridi üzerine uygulanması yoluyla kullanılır.
3)Diş beyazlatma kalemleri: Diş beyazlatma kalemleri, doğrudan diş yüzeyine uygulanarak beyazlatma sağlayan bir jel içerir. Diş beyazlatma kalemleri genellikle ucuz ve kolayca bulunabilen bir seçenektir ancak diğer yöntemlere göre daha az etkilidir.
4)Diş beyazlatma diş macunları: Bazı diş macunları, beyazlatıcı maddeler içerebilir ve dişlerin renk tonunu açmak için kullanılabilirler. Bu yöntem, diğer yöntemlere göre daha az etkilidir ancak günlük diş bakım rutinlerine kolayca dahil edilebilir.
5)Doğal yöntemler: Bazı doğal malzemeler, dişleri beyazlatmak için kullanılabilir. Örneğin, karbonat, limon suyu veya elma sirkesi gibi malzemeler, diş beyazlatma amaçlı kullanılabilirler ancak bu yöntemlerin diş minesine zarar verebileceği konusunda uyarılmalıdır.
BURKE, Sevdiye; EFES, Begüm GÜRAY. Diş Renklenmeleri ve Güncel Tedavileri. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 43: 55–68.
b. Diş beyazlatmanın dezavantajları
- Duyarlılık: Diş beyazlatma işlemi, dişlerin hassasiyetine neden olabilir. Bu, dişlerin sıcak veya soğuk yiyecek ve içeceklerle temas ettiğinde ağrıya neden olabilir. Duyarlılık genellikle işlemin hemen ardından ortaya çıkar ve birkaç gün veya hafta boyunca devam edebilir.
- Geçici sonuçlar: Diş beyazlatma işlemi, genellikle geçici sonuçlar verir. Bu nedenle, işlemlerin sıklıkla tekrarlanması gerekebilir.
- Diş minesine zarar: Diş beyazlatma işlemi, bazı durumlarda diş minesine zarar verebilir. Bu, dişlerde çatlaklar, kırıklar veya renk değişiklikleri gibi problemlere neden olabilir.
- İşlem sonrası kısıtlamalar: Diş beyazlatma işleminden sonra, birkaç gün boyunca bazı yiyecek ve içeceklerden kaçınılması gerekebilir. Örneğin, kahve, çay ve şarap gibi renkli içeceklerden kaçınmak gerekebilir.
- Maliyet: Profesyonel diş beyazlatma işlemi, diğer diş tedavileri gibi maliyetli olabilir. Bu nedenle, herkes için uygun bir seçenek olmayabilir.
- Yan etkiler: Diş beyazlatma işlemi, bazı kişilerde yan etkilere neden olabilir. Örneğin, ciltte renk değişiklikleri veya mide rahatsızlıkları gibi yan etkiler görülebilir.
KAYALIDERE, Ezgi ERDEN. Ofis Tipi Diş Beyazlatma.
III. DİŞ BEYAZLATMANIN OLASI RİSKLERİ
a. Diş hassasiyeti
Diş beyazlatma işlemi, dişlerin hassasiyetine neden olabilir. Bunun nedeni, beyazlatma işlemi sırasında kullanılan ajanların, diş minesindeki küçük gözeneklere nüfuz ederek, dişin iç yapısında bulunan sinirlere dokunmasıdır.
Beyazlatma işlemi sonrasında dişlerdeki hassasiyet, genellikle sıcak, soğuk veya tatlı yiyeceklerin tüketimi sırasında ortaya çıkar. Bazı insanlar, diş beyazlatma işlemi sonrasında daha fazla hassasiyet yaşayabilirler. Bununla birlikte, hassasiyet genellikle geçicidir ve birkaç gün veya hafta içinde kendiliğinden azalır.
Diş hassasiyeti, beyazlatma işlemi öncesinde de var olan bir sorunsa, beyazlatma işlemi sonrasında daha da kötüleşebilir. Bu nedenle, diş beyazlatma işlemine karar vermeden önce, dişlerinizde hassasiyet gibi bir sorunun olup olmadığını mutlaka diş hekiminizle paylaşmalısınız. Diş hekiminiz, hassasiyetinizin seviyesine göre, sizin için uygun olan diş beyazlatma yöntemini önerir veya alternatif bir tedavi önerebilir.
b. Diş eti hassasiyeti
Diş beyazlatma işlemi, diş etlerinde de hassasiyete neden olabilir. Beyazlatma işlemi sırasında kullanılan ajanlar, diş etlerine temas edebilir ve tahrişe neden olabilir. Bu nedenle, beyazlatma işlemi öncesinde, diş etlerinin sağlıklı olduğundan ve diş eti rahatsızlığı gibi bir sorunun olmadığından emin olunması önemlidir.
Ayrıca, beyazlatma işlemi sonrasında, diş etlerinde hassasiyet, ağrı ve şişlik görülebilir. Bu durum genellikle geçicidir ve birkaç gün veya hafta içinde kendiliğinden azalır. Ancak, diş etlerindeki hassasiyet ve ağrı, dişlerdeki hassasiyetten farklı olabilir ve daha şiddetli olabilir.
Diş eti hastalığı, diş etlerinin sağlıksız olduğu bir durumdur ve beyazlatma işlemi sırasında diş eti hassasiyetine neden olabilir. Diş eti hastalığı olan kişilerin diş beyazlatma işlemi yaptırmadan önce diş hekimleriyle görüşmesi önerilir.
c. Ağız yaraları
Diş beyazlatma işlemi, ağız yaralarına neden olabilir. Beyazlatma işlemi sırasında kullanılan kimyasalların diş etlerine, dudaklara ve ağız mukozasına temas etmesi, bu bölgelerde tahrişe neden olabilir. Bununla birlikte, ağız yaraları genellikle geçicidir ve birkaç gün içinde kendiliğinden iyileşirler.
Ağız yaraları, diş beyazlatma işlemi sonrasında, diş etlerinde, dudaklarda, yanaklarda ve dilde görülebilir. Bu yaralar, beyazlatma işlemi öncesinde de var olan ağız yaraları olabileceği gibi, beyazlatma işlemi sonrasında ortaya çıkabilirler.
Ayrıca, bazı kişiler, diş beyazlatma işlemi sonrasında ağızlarında kuruluk veya tahriş hissi yaşayabilirler. Bu nedenle, beyazlatma işlemi öncesinde, ağız yaralarının varlığı ve ağız sağlığı konusunda diş hekiminizle konuşmanız önemlidir.
d. Bleaching materyallerinin aşındırıcı olması
Beyazlatma materyalleri, dişlerin yüzeyindeki lekeleri ve renklenmeleri çıkarmak için kullanılır. Bu materyaller, dişlerin mine tabakasının bir kısmını çözebilir veya aşındırabilir. Ancak, diş hekimleri, kullanacakları materyallerin diş minesini minimum seviyede etkileyecek şekilde tasarlanmış olduğundan emin olurlar.
Beyazlatma işlemi sırasında kullanılan kimyasalların aşındırıcı etkisi, genellikle hafiftir ve diş minesinin doğal yapısını bozmaz. Bununla birlikte, beyazlatma işlemi sık sık yapıldığında veya aşırı kullanıldığında, dişlerin yüzeyinde aşınmaya neden olabilir. Bu da dişlerin daha hassas hale gelmesine ve çürük riskinin artmasına neden olabilir.
Bu nedenle, beyazlatma işlemi sırasında kullanılan materyallerin, diş minesine zarar vermeden diş rengini açmaya yardımcı olacak şekilde tasarlanmış olması önemlidir. Diş beyazlatma işlemi, diş hekimi kontrolünde ve önerilerine uygun şekilde yapıldığında, dişlerde herhangi bir zarar riski olmadan uygulanabilir.
e. Yanlış uygulama sonucu dişlerde renk değişiklikleri
Yanlış diş beyazlatma sonucu dişlerde oluşan renk değişiklikleri, genellikle iki şekilde oluşabilir:
- Beyazlatma işlemi yeterince etkili olmaz: Bu durumda, dişlerin rengi açılmak yerine, eşit olmayan veya lekeli bir şekilde beyazlatılır. Bu genellikle, işlemi yapan kişinin yeterince deneyimli veya işlem için uygun ekipmanları veya materyalleri olmamasından kaynaklanabilir.
- Dişlere zarar veren yanlış uygulama: Yanlış diş beyazlatma işlemi, dişlerin doğal renklerine zarar verebilir. Örneğin, yüksek konsantrasyonlu beyazlatıcı ajanlar kullanıldığında veya beyazlatma işlemi sırasında diş etleri, dudaklar veya diğer dokular hasar görürse, dişlerde renk değişiklikleri oluşabilir.
Bunun yanı sıra, diş beyazlatma işlemi sonrasında diş yüzeyindeki mine aşınması veya hassasiyet oluşması da, dişlerde renk değişikliği yapabilir. Bu durumda, dişler, beyazlatma işlemi öncesinde olduğundan daha fazla koyu renkli olabilir.
Yanlış diş beyazlatma sonucu oluşan renk değişikliklerinin önlenmesi için, işlemi yapan kişinin deneyimli ve eğitimli olması, uygun ekipman ve materyallerin kullanılması, dişlerin ve diş etlerinin önceden incelenmesi, beyazlatma işlemi öncesinde ve sonrasında uygun bakımın yapılması gereklidir. Ayrıca, diş beyazlatma işlemi öncesi, dişlerin doğal renginin hangi aşamada olduğunun belirlenmesi ve beyazlatma işleminin yapılması için uygun adayların seçilmesi önemlidir.
ÖZEL, Yonca, et al. Dişhekimliğinde Beyazlatma. 2007.
IV. DİŞ BEYAZLATMA YÖNTEMLERİ VE RİSKLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ
a. Risklerin azaltılması için yapılacaklar
- İşlemi yapacak kişinin deneyimli ve eğitimli olması: Diş beyazlatma işlemini yapacak kişinin, uygun eğitim ve sertifikasyona sahip olması ve deneyimli olması önemlidir. Bu, doğru tekniklerin kullanılması ve işlem sırasında ortaya çıkabilecek potansiyel komplikasyonların hızlı bir şekilde ele alınmasını sağlayacaktır.
- Dişlerin ve diş etlerinin sağlık durumunun incelenmesi: Diş beyazlatma işlemi öncesinde, dişlerin ve diş etlerinin sağlık durumunun incelenmesi ve uygun tedavi uygulanması önemlidir. Bu, diş beyazlatma işleminin başarılı olmasını sağlarken, diş eti hassasiyeti ve diğer komplikasyonların oluşmasını da önleyecektir.
- Uygun beyazlatma materyallerinin seçimi: Diş beyazlatma işleminde kullanılacak materyallerin, kaliteli ve güvenilir olması önemlidir. Uygun beyazlatma materyallerinin seçimi, dişlerinizi beyazlatırken mine yapısına zarar vermeden, dişlerin doğal yapısını koruyacaktır.
- Beyazlatma işleminin dozajının ve süresinin kontrolü: Beyazlatma işleminde kullanılan beyazlatıcı maddenin dozajı ve işlem süresi, diş beyazlatma işleminin başarısı açısından önemlidir. Dozajın ve sürenin kontrol edilmesi, dişlerde oluşabilecek yan etkilerin önlenmesine yardımcı olacaktır.
- Diş beyazlatma sonrası bakımın yapılması: Diş beyazlatma işlemi sonrasında, dişlerinize uygun bakım yaparak renk değişikliği riskini azaltabilirsiniz. Dişlerinizi fırçalarken yumuşak hareketler kullanarak, diş etlerinizi tahriş etmemeye özen gösterin. Diş beyazlatma işlemi sonrasında asitli ve şekerli yiyecek ve içeceklerden kaçınmak da dişlerinizi koruyacaktır. Ayrıca, düzenli diş muayeneleri ve profesyonel diş temizlikleri, diş sağlığınızı korumaya yardımcı olacaktır.
b. Hangi kişilerin diş beyazlatmadan kaçınması gerektiği
1)Hamile veya emziren kadınlar: Diş beyazlatma işlemi sırasında kullanılan kimyasalların gebelik ve emzirme dönemindeki kadınlarda zararlı etkileri olabileceği için bu kişilerin diş beyazlatma işleminden kaçınmaları önerilir.
2)16 yaşın altındaki çocuklar: 16 yaşın altındaki çocukların diş minesinin tam olarak olgunlaşmamış olması nedeniyle diş beyazlatma işleminden kaçınmaları önerilir.
3)Diş ve diş eti hastalığı olan kişiler: Diş beyazlatma işlemi, diş ve diş eti hastalıklarına sahip kişilerde hassasiyet, ağrı ve enfeksiyon riskini artırabilir. Bu nedenle, diş ve diş eti hastalığı olan kişilerin diş beyazlatma işleminden önce tedavi edilmeleri gerekmektedir.
4)Hassas dişleri olan kişiler: Diş beyazlatma işlemi, dişlerde hassasiyete neden olabilir. Hassas dişleri olan kişilerin diş beyazlatma işleminden kaçınmaları veya daha az yoğun bir beyazlatma işlemi seçmeleri önerilir.
5)Alerjik reaksiyon riski taşıyan kişiler: Diş beyazlatma işleminde kullanılan malzemelere karşı alerjisi olan kişilerin diş beyazlatma işleminden kaçınmaları önerilir.
6)Ağız yaraları veya açık yaraları olan kişiler: Diş beyazlatma işlemi, ağız yaralarının veya açık yaraların iyileşmesini engelleyebilir. Bu nedenle, ağız yaraları veya açık yaraları olan kişilerin diş beyazlatma işleminden kaçınmaları önerilir.
7)Aşırı diş hassasiyeti olan kişiler: Aşırı diş hassasiyeti olan kişiler, diş beyazlatma işlemi sırasında daha fazla acı veya rahatsızlık hissedebilirler. Bu nedenle, aşırı diş hassasiyeti olan kişilerin diş beyazlatma işleminden kaçınmaları önerilir.
V. SONUÇ
a. Diş beyazlatmanın faydaları ve zararları arasındaki denge
Diş beyazlatma, doğru şekilde uygulandığında estetik bir avantaj sağlayarak kişinin kendine güvenini artırabilir. Ancak diş beyazlatmanın faydaları ve zararları arasında bir denge bulunmaktadır.
Faydaları:
- Estetik avantaj sağlar: Diş beyazlatma, dişlerin rengini açarak daha beyaz ve parlak görünmesini sağlar. Bu, kişinin daha genç, daha sağlıklı ve daha çekici görünmesine yardımcı olabilir.
- Özgüveni artırır: Dişlerin beyazlatılması, kişinin kendine güvenini artırabilir ve sosyal ilişkilerinde daha rahat hissetmesine yardımcı olabilir.
- Dişlerin temizliğini artırır: Diş beyazlatma işlemi, dişlerin yüzeyindeki lekeleri ve plakları temizleyerek dişlerin daha temiz görünmesini sağlar. Bu da dişlerin uzun vadede daha sağlıklı olmasına yardımcı olabilir.
Diş hekimleri, diş beyazlatmanın zararlarını minimuma indirerek faydalarını ön plana çıkarırlar. Diş hekimi kontrolünde yapılan beyazlatma işleminin zararları oldukça azdır.
b. Diş beyazlatmadan önce yapılması gerekenler ve sonrasında dikkat edilmesi gerekenler
Diş beyazlatmadan önce yapılması gerekenler:
- Diş muayenesi: Diş beyazlatma öncesinde dişlerinizin sağlıklı olduğundan emin olmak için bir diş muayenesi yaptırmak önemlidir. Eğer dişlerinizde çürük, dolgu veya diğer problemler varsa, bunların öncelikle tedavi edilmesi gerekmektedir.
- Diş temizliği: Diş beyazlatmadan önce dişlerinizi temizletmeniz gerekmektedir. Diş hekiminiz, dişlerinizin temizliğini yaparak diş yüzeyindeki plakları ve tartarı temizleyecektir. Böylece diş beyazlatma işlemi daha etkili olacaktır.
- Diş hassasiyeti kontrolü: Diş beyazlatma işlemi sonrası diş hassasiyeti yaşayabileceğiniz için diş hekiminiz, dişlerinizi beyazlatmadan önce hassasiyet kontrolü yapacaktır.
- İlaç kullanımı: Diş beyazlatma öncesinde doktorunuza hangi ilaçları kullandığınızı söylemelisiniz. Bazı ilaçlar diş beyazlatma işlemi sonrası hassasiyet oluşumunu arttırabilir.
Diş beyazlatmadan sonrasında dikkat edilmesi gerekenler:
- Ağrı kesici kullanımı: Diş beyazlatma işlemi sonrasında dişlerinizde hafif bir ağrı hissedebilirsiniz. Bu durumda doktorunuz size bir ağrı kesici reçete edebilir.
- Hassasiyetin azaltılması: Diş beyazlatma işlemi sonrasında dişlerinizde hassasiyet oluşabilir. Hassasiyeti azaltmak için diş hekiminiz size özel diş macunu veya diş jeli önerebilir.
- Sigara ve alkol kullanımı: Diş beyazlatma işlemi sonrasında en az 24 saat sigara ve alkol tüketmemelisiniz. Bu maddeler dişlerin renklenmesine neden olabilir ve beyazlatma işleminin etkisini azaltabilir.
- Beslenme alışkanlıkları: Diş beyazlatma işlemi sonrasında asitli, şekerli veya boyalı gıdalardan kaçınmanız gerekmektedir. Bu tür gıdalar dişlerinizi lekeleyebilir ve beyazlatma işleminin etkisini azaltabilir.
- Diş temizliği: Diş beyazlatma sonrası düzenli diş temizliği yapmak önemlidir. Diş hekiminiz size nasıl diş temizliği yapmanız gerektiği konusunda tavsiyelerde bulunabilir.